Nuance in dood Chris Gueffroy als laatste dodelijk slachtoffer Berlijnse Muur
Het is vandaag exact 31 jaar geleden dat Chris Gueffroy om het leven kwam. Gueffroy kwam om het leven op 5 februari 1989 nadat hij probeerde te vluchten bij de Berlijnse Muur. Grenssoldaten schoten hem dood. Vaak wordt gesteld dat Gueffroy het laatste dodelijke slachtoffer is dat wilde vluchten over De Muur. Toch moet daar een nuance in worden aangebracht. Winfried Freudenberg is opgemerkt als laatste persoon die stierf tijdens een vluchtpoging.
Chris Gueffroy werd geboren in Pasewalk, in het Bezirk Neubrandenburg (het huidige Mecklenburg-Vorpommern) op 21 juni 1968. Hij had een oudere broer, Stefan Gueffroy.
Hij verhuisde naar Schwedt in 1970, hetzelfde jaar dat zijn moeder, Karin Gueffroy, en zijn vader, Allois Gueffroy, scheidden. Drie jaar later, toen hij vijf jaar oud was, verhuisde hij naar Berlijn met zijn moeder en zijn broer. Toen hij in de derde klas zat, werd hij op basis van zijn gymnastiektalent naar de jeugdsportschool SC Dynamo Berlijn gestuurd. Nadat hij klaar was met school, weigerde hij het loopbaantraject van een officier in het Nationale Volksleger te volgen en werd hem bijgevolg het recht om te studeren aan de universiteit afgenomen, waarmee hij zijn droom om acteur of piloot te worden, beëindigde.
In september 1985 begon hij een leertijd in het luchthavenrestaurant Schönefeld bij Berlijn, waarna hij in een aantal verschillende restaurants werkte. Als ober was zijn inkomen beter dan gemiddeld, en hij had een grote mate van vrijheid, maar hij walgde van de corruptie in de horeca. Zijn vriend Christian Gaudian, die hij op de gastronomieschool had ontmoet, deelde zijn gevoelens. Toen hij twintig was, vond hij het steeds ondraaglijker om te denken dat hij opgesloten zou blijven in de wetenschap dat het altijd zo zou zijn en dat hij nooit de vrijheid zou hebben om zelf te beslissen waar hij wilde wonen. Halverwege januari 1989, toen hij hoorde dat hij in mei in het Oost-Duitse leger dienstplichtig werd, besloten hij en Gaudian om Oost-Duitsland te verlaten.
Gueffroy en Gaudian baseerden hun beslissing om te proberen over de Muur te vluchten op de verkeerde overtuiging dat de Schießbefehl, de permanente opdracht om iedereen neer te schieten die probeerde de Muur over te steken, was opgeheven. Dat was echter niet het geval.
Hun ontsnappingspoging van Oost- naar West-Berlijn vond langs het kanaal van het Britz-district plaats, in de nacht van 5 op 6 februari 1989, ongeveer twee kilometer van wat de laatste woning van Gueffroy zou zijn aan de Südostallee 218, Johannisthal, Treptow, Oost-Berlijn. Toen ze het laatste metalen roosterhek beklommen, werden de twee ontdekt en kwamen onder vuur te liggen van de NVA-grenstroepen. Gueffroy werd in de borst geraakt door twee schoten en stierf in de grensstrook. Gaudian, zwaar maar niet dodelijk gewond, werd gearresteerd en werd op 24 mei 1989 veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf door de rechtbank van Pankow wegens poging tot illegale grensoverschrijding van de eerste graad (‘versuchten ungesetzlichen Grenzübertritts im schweren Fall’). In september 1989 werd Gaudian op borgtocht vrijgelaten door de Oost-Duitse regering en op 17 oktober 1989 werd hij overgebracht naar West-Berlijn.
Chris Gueffroy wordt vaak ten onrechte genoemd als de laatste persoon die stierf in de poging om de muur over te steken, maar hij was in feite alleen de laatste die werd gedood door het gebruik van wapens en de op één na laatste die stierf in een ontsnappingspoging. Winfried Freudenberg stierf in de crash van een geïmproviseerd ballonvliegtuig waarmee hij op 8 maart 1989 de grens overging naar West-Berlijn.
Als compensatie voor haar verlies stond de Oost-Duitse regering Karin Gueffroy toe om naar West-Berlijn te emigreren en wekelijks het graf van Chris in de Baumschulenweg te bezoeken, op voorwaarde dat ze niet met de westerse media over het incident sprak. Ze zou haar intrek nemen in de West-Berlijnse wijk Moabit, aan de Oldenburger Straße 36.
Op 21 juni 2003, wat zijn 35e verjaardag zou zijn, werd een monument voor Gueffroy gebouwd aan de oever van het kanaal van het Britz-district. Het monument is ontworpen door de Berlijnse kunstenaar Karl Biedermann. Een van de kruisen op de gedenkplaats van de Witte Kruisen naast het Rijksdaggebouw is aan hem gewijd.
Op 13 augustus 2010 werd de Britzer Allee tussen Treptow en Neukölln omgedoopt tot Chris-Gueffroy-Allee.
