Laatste DDR-minister van Buitenlandse Zaken Meckel: “We moeten ons verzetten tegen Poetin”

De sociaaldemocraat Markus Meckel was de laatste minister van Buitenlandse Zaken van de DDR en was betrokken bij de gesprekken ter voorbereiding van de hereniging. De 69-jarige roept op tot hardheid tegen Rusland in het Oekraïne-conflict. Hij sluit Duitse wapenleveranties aan Oekraïne niet uit.

Mijnheer Meckel, de situatie rond Oekraïne escaleert. Wat ziet u als de reden hiervoor?

Het was van meet af aan duidelijk dat het Westen niet kon reageren op de eisen van Vladimir Poetin omdat ze in strijd waren met het internationaal recht – bijvoorbeeld als het de soevereiniteit van Oekraïne niet respecteerde in het geval van een mogelijk NAVO-lidmaatschap. Waar we nu getuige van zijn, is in feite een invasie.

Daarom is het goed dat de Duitse regering zegt dat Nord Stream 2 geen toekomst heeft. Het valt nog te bezien hoe Poetin zal blijven handelen. In ieder geval is de eenheid van het Westen opmerkelijk. Dat had hij waarschijnlijk niet verwacht. Poetin ging er waarschijnlijk van uit dat Duitsland uit de alliantie zou breken. In het geval van een verdere militaire uitbreiding van Rusland voorbij de vorige demarcatielijn, zou het Westen veel scherper moeten reageren.

Hoe?

We moeten meer op de lange termijn nadenken over hoe we het aangevallen Oekraïne kunnen steunen. Als Poetin op deze manier doorgaat, rijst ook de vraag naar militaire steun.

U sluit Duitse wapenleveranties aan Oekraïne niet uit?

Het Westen levert al wapens – hoewel niet Duitsland, en dit is te wijten aan een verscheidenheid aan redenen die we in het verleden vaker hebben besproken. Ik vraag me af hoe consistent deze redenen zijn als je wapens levert aan Saoedi-Arabië, maar niet aan Oekraïne. Dit moet verder worden besproken. In het geval van een verdere militaire escalatie zal de kwestie van wapenleveranties opnieuw aan de orde komen, althans voor ons. Het Westen als geheel zal wapens blijven leveren, en ik denk dat dat het juiste is om te doen.

Wat moet er nog meer gebeuren?

We moeten niet vergeten dat Rusland niet alleen agressief optreedt in het buitenlands beleid, maar ook steeds meer druk uitoefent op het Russische maatschappelijk middenveld – bijvoorbeeld op de mensenrechtenorganisatie Memorial, die verboden is, of op Aleksej Navalny, die in een strafkamp zit. We moeten dit maatschappelijk middenveld steunen. Als hun leden niet langer in Rusland kunnen blijven, moeten we hen redden door hen ballingschap aan te bieden.

Verwacht u een geïntensiveerde repressie?

Ja natuurlijk. Poetin zal moeite hebben om verdere militaire actie over te brengen aan zijn eigen volk. Dat is anders dan bij de annexatie van de Krim in 2014.

Een interpretatie van Poetins acties tot het einde toe was dat het een late reactie was op de uitbreiding van de NAVO naar het oosten. Het argumenteert met beloften die bestonden in de jaren 1990. Hoe ziet u dat als betrokken acteur op dat moment?

In het kader van de twee-plus-vier-gesprekken ter voorbereiding van de hereniging is er geen sprake geweest van een dergelijke toezegging, ook al wordt dit herhaaldelijk beweerd. Er zijn uitspraken gedaan van individuele westerse politici; dit blijkt uit documenten. Michail Gorbatsjov had echter al in 1988 het internationaal recht erkend en zich gecommitteerd aan de mensenrechten. Dat was de context.

De kwestie van de uitbreiding van de NAVO naar het oosten kwam pas later aan de orde, maar niet van de kant van de NAVO of de VS, die er helemaal niet happig op waren. Oost-Europese landen waren eerder bang voor Rusland en wilden geïntegreerd worden in de NAVO. Er was geen vijandige expansie.

Je ziet niet dat het Westen een fundamentele fout heeft gemaakt?

Nee. Rusland werd niet omsingeld of bedreigd. We zijn getuige van een trauma van de heer Poetin, die de soevereiniteit van de buren niet erkent. Daar moeten we ons tegen verzetten.

Geef een reactie