De Russische Bevrijdingsdag van Berlijn
Op 7 mei 1945 gaf de Duitse Wehrmacht zich over in Reims en was de Tweede Wereldoorlog in Europa definitief voorbij. Op 9 mei 1945, om 00.16 uur, herbevestigde Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel met zijn handtekening de Duitse capitulatie in het Berlijnse stadsdeel Karlshorst. Die nacht bereikte het nieuws van de overwinning ook Moskou. Sindsdien staat de 9e mei voor Rusland bekend als ´Tag des Sieges´. Die ook in Berlijn ieder jaar nog uitgebreid wordt gevierd. Als Duitsland een variant op Bevrijdingsdag kent, is het deze wel. Maar dit jaar zal men op een alternatieve wijze feest vieren en gedenken vanwege het coronavirus.
In de Bondsrepubliek bestaat er geen officiële herdenking (in de vroegere DDR overigens wel) van het einde van de Tweede Wereldoorlog en al helemaal niet in de vorm van bevrijdingsdag zoals die in Nederland op 5 mei gevierd wordt. Wel hebben prominente Duitse politici sinds de jaren ´80 de Duitse capitulatie (op 8 mei) een dag van bevrijding genoemd.
Sinds 2008 organiseert de Berlijnse afdeling van de zogenaamde VVN-BdA (Vereinigung der Verfolgten des Naziregimes – Bund der Antifaschistinnen und Antifaschisten) festiviteiten op de 9e mei op een passende locatie: het Sowjetisches Ehrenmal in Treptower Park. Deze organisatie heeft zich tot doel gesteld de herinnering aan het verzet tegen het fascisme levend te houden, noemt de 8e mei expliciet als bevrijdingsdag (Tag der Befreiung). Maar een groot feest zal vanwege corona dit jaar overgeslagen worden, hoewel het 75 jaar geleden is dat herdacht kan worden.
In Rusland (en tevens een aantal andere landen) is de 9e mei gekozen als een nationale feestdag, een moment om de miljoenen soldaten te eren, die vielen in de Grote Vaderlandse Oorlog tegen het fascistische Duitsland. De Russische regering investeert de laatste jaren flink in de overwinningsparades op deze dag. Het is een strategie om het gevoel van nationale trots te versterken en de ‘historische waarheid’ te verspreiden over de omvang van het oostfront en de littekens die de nationaal-socialististische vernietigingsoorlog hebben aangericht.
