De Pan-Europese Picknick was een vredesdemonstratie, die werd gehouden op de grens tussen Oostenrijk en communistisch Hongarije, nabij de stad Sopron. Op die dag werd de grens tussen het Communistische Oost-Europa en West-Europa voor het eerst in jaren drie uur lang opengesteld. In beginsel was de picknick bedoeld voor dorpelingen en families in de directe omgeving om samen te picknicken.

Meer dan zeshonderd burgers van de DDR, als toeristen naar Hongarije overgekomen, maakten van de drie uur gebruik om naar West-Duitsland te vluchten. In aanloop naar 19 augustus hadden organisatoren van de Pan-Europese Picknick folders verspreid waarin de opening van de grens werd aangekondigd. Officieel hadden Hongaarse grensbewakers de opdracht om te voorkomen dat men over de grens zou vluchten, maar zij deden niets aan de stroom vluchtelingen uit de DDR.

De demonstratie wordt gezien als een belangrijke gebeurtenis in de politieke ontwikkelingen die uiteindelijk leidden tot de val van het IJzeren Gordijn.