TV-tip: Socialistische auto’s
Zelfs in het Oostblok droomden veel mensen van een eigen auto. Maar in de socialistische planeconomie moest je hier wel vijftien jaar op wachten. Voor de eigenaren was de auto meer dan een eenvoudig vervoermiddel. Een documentaire die ARTE vanavond uitzendt, belicht de spectaculaire geschiedenis van socialistische auto’s.
Het hebben van een eigen auto was ook de droom van veel mensen in het Oostblok. De socialistische planeconomie zorgde er echter voor dat je tot 15 jaar moest wachten. Toen het eindelijk zover was, zou de langverwachte auto dienovereenkomstig worden gekoesterd, verzorgd en gepolijst. De auto was meer dan alleen een vervoermiddel voor de eigenaren. Het belichaamde altijd een stukje zelfbeschikking, vrijheid op vier wielen. In een sociale omgeving waarin er verder zo weinig ruimte was voor het individu.
Veel van de automerken die in de Oostbloklanden van de lopende band rolden waren slechts bij enkelen in het Westen bekend: Trabant en Wartburg gemaakt in de DDR, de ZAZ, Moskvich en Lada gemaakt in de USSR of de Skoda van de CSSR. Al deze modellen liepen ver achter op de auto’s uit het Westen voor wat betreft prestaties en design.
Dat deze vreemd uitziende, onhandige dozen nog steeds zo geliefd waren en waarnaar in het Oosten werd verlangd, kan vandaag als een verrassing komen.
De documentatie, vanavond om 23.20 uur op ARTE, reconstrueert de spectaculaire geschiedenis van socialistische auto’s in de schijnwerpers: hoofdrolspelers uit de Sovjet-Unie, Bulgarije, de CSSR en de DDR vertellen met gemak en humor over de autoproblemen achter het IJzeren Gordijn. Tedere herinneringen, oprechte liefde en grillige anekdotes gecombineerd met uniek archiefmateriaal maken de documentatie tot een heel bijzondere excursie, een spectaculaire reis door de geschiedenis en het heden van de socialistische autocultuur.
