Red de Mohrenstraße in Berlijn!
Op 14 mei kondigde de ‘Amtsblatt für Berlin’ aan dat de Mohrenstraße in Berlijn-Mitte op 1 oktober een nieuwe naam krijgt. Al 330 jaar maakt deze straat deel uit van de Friedrichstadt, die bewaard is gebleven in zijn historische structuur.
De Groenen, SPD en Links in het district Mitte hebben deze historische razernij afgedwongen. Eerder hadden dezelfde partijen in de Kamer van Afgevaardigden een machtigingsclausule aangenomen, waarmee ze de uitvoeringsbepalingen van de Wegenwet aanvulden met een rubber-zacht geformuleerd criterium voor het hernoemen: de ‘relatie tot racistisch-imperialistische ideologieën’. Maar dit bestaat niet in het geval van Mohrenstraße.
Zonder enige rechtvaardiging wordt ook beweerd dat de straatnaam ‘de nationale en internationale reputatie van Berlijn schaadt’ en een ‘racistische kern’ bevat. Het moet gezegd worden dat ten tijde van de aanwijzing individuele groepen mensen en beroepen met straatnamen niet werden gediscrimineerd in de samenleving die in de staat was geschreven, maar werden geëerd als gemeenschappen. Daarom hebben we Schützenstraße, Jüdenstraße, Gendarmenmarkt, Kadettenweg, Hugenotenplein, Böhmische Straße, etc. De Mohrenstraße doorkruist de straten van het huidige centrum, vernoemd naar het koninklijk paar, Frederik en Charlotte, die 320 jaar geleden regeerden. Zo’n prominente positie in het oude en huidige centrum van Berlijn had niet denigrerend kunnen zijn. In het Duits is het woord Mohr lange tijd niet gebruikt als term voor een persoon met een donkere huidskleur; noch bestaat het als een scheldwoord.
De Mohrenstraße maakt deel uit van de geschiedenis van de stad, vergelijkbaar met de Mauerstraße de Fortress Trench, de Festungsgraben. Hetzelfde geldt voor de duivenweg die parallel loopt aan de Mohrenstraße. Het was niet opgedragen aan de vogel, maar aan soldaten die in militaire dienst waren gestorven en daar onderdak hadden gevonden. Zal dit binnenkort anti-gehandicapt zijn? Er is geen reden om de historische naam te schudden. ‘Het zijn geschreven monumenten die ons vandaag in staat stellen om het verleden van de stad te lezen en beter te begrijpen’, zo klinkt het.
Wat te doen? Volgens de paragrafen 40 en de volgende van de Wet op het districtsbestuur zou het districtskantoor verplicht zijn geweest om ‘de participatie van de inwoners te bevorderen’ en hen tijdig ‘op de hoogte te stellen van hun participatierechten’. De districtsburgemeester Stephan von Dassel en het verantwoordelijke gemeenteraadslid Sabine Weißler hebben dit nalatig of vrijwillig nagekomen.
Het idee van hernoemen werd geduwd door een kleine, weinig geïnformeerde antikoloniale groep. Het districtskantoor noemt deze ‘actoren uit het maatschappelijk middenveld’. Degenen die hier al jaren bezwaar tegen hebben, tellen niet hetzelfde groen-rood-rood-gedomineerde kantoor als het maatschappelijk middenveld. Daar moeten we ons tegen verzetten.
In de komende vier weken kunnen alle Berlijners per brief beroep aantekenen tegen de naamswijziging.
