Februari 1988. De DDR wankelt naar haar economische en politieke einde, maar de intimidatie van het volk door de staatsveiligheid is ongebroken. Dit boek vertelt het verhaal van een jonge man die terugkeert van een reis naar West-Duitsland, niet in de hoop dat je snel kunt zijn familie te verlaten. Maar toen hij zich realiseerde dat de autoriteiten al hun macht lieten tonen en machteloos toezien naar de West-Duitse politiek schiet hem in het verkeerde keelsgat.
Wanneer zijn familie wordt lastig gevallen in het oosten vanwege zijn ontsnapping, staat hij op. Ondanks wanhoop is hij van plan het ‘grootste ding’ in zijn leven te doen: de doorbraak van trefzekere grensstrook bij de Duits-Duitse grens om zijn familie weer te herenigen. Wat op dat moment niemand vermoedt: In november 1989 valt de Muur. Een spannend verhaal van de Duitse hereniging met inzicht in de oorspronkelijke Stasi bestanden.
Hier is ook een website over gemaakt.
Met De dag waarop de DDR mijn moeder meenam heeft Katrin Behr een belangrijk boek geschreven dat laat zien hoe politieke beslissingen en misdadige praktijken grootschalige gevolgen kunnen hebben, en uiteindelijk zelfs hele families kunnen verscheuren.
Op de vroege ochtend van 6 februari 1972 stormen drie Stasimannen in lange, donkere jassen het huis van de vierjarige Katrin Behr binnen. Binnen enkele minuten is haar moeder weggevoerd; Katrin en haar broer blijven alleen achter. De twee kinderen belanden in een kindertehuis, maar niet lang daarna worden ze van elkaar gescheiden: Katrin wordt geadopteerd door een partijgetrouw nieuw gezin. Haar wereld is ingestort en ze wacht nog vele jaren tevergeefs op de terugkeer van haar moeder. Ook haar broer zal ze jarenlang niet meer zien.
Pas als volwassene, na de Wende, vindt Katrin haar moeder terug. Ze blijkt een gebroken vrouw, getekend door vele jaren gevangenschap. Moeder en dochter zijn vreemden voor elkaar geworden; er is een kloof ontstaan die niet te overbruggen blijkt.
Friso de Zeeuw vertelt over zijn fascinatie voor de DDR. Daarnaast bespreekt en analyseert hij het systeem DDR en het dagelijks leven. Uiteraard passeren de Stasi, Erich en Margot Honecker en de Trabant de revue, evenals de economie, DDR-design, het culturele leven en het fenomeen Ostalgie.
Weinig staten zijn zo drastisch van de aardbodem verdwenen als de Duitse Democratische Republiek (DDR), die kort na de viering van het veertigjarig bestaan in de Bondsrepubliek opging. Dit boek wil de herinnering aan het land levend houden en biedt daartoe aan de ene kant in 21 korte hoofdstukken over allerlei aspecten van het bestaan een overzicht van wel en wee in de DDR. De tweede helft bestaat uit twaalf interviews met Nederlanders die nauwe contacten hadden met dat land, dan wel met voormalige DDR-burgers die op een of andere manier een band hadden met Nederland. Het resultaat is een breed geschakeerd en, mede dankzij de talrijke uitstekende kleuren- en zwart-witillustraties, bepaald fleurig beeld van een staat die in de herinnering steeds grauwer lijkt. Het boek pretendeert geen afgewogen geschiedschrijving te zijn; de presentatie is wat argeloos, op het huisbakkene af. Desondanks biedt het een goede eerste ingang, mede dankzij het register en de verwijzing naar verdere informatie.
Van 1961 tot 1989 werd de inner Duitse grens beschouwd als de meest fel bewaakte grens ter wereld. Voor de meeste inwoners van de DDR was het een onoverkomelijk gebeuren, maar sommigen die alles wat ze hadden durfden achter te laten wisten het Westen te bereiken.
Sommigen vluchtten avontuurlijk, sommigen namen met de autoriteiten een geintje. Anderen moesten worden gered uit de gevangenis. De auteur zijn rapporten zijn een welsprekend bewijs van de ongebroken wil om de vrijheid van voormalige DDR-burgers. Of het nu het verhaal is van de dierenarts, de leraar, de verpleegster, de ober of diaken. Ze zijn het bewijs dat een volk niet kan worden ontnomen van haar rechten op de lange termijn en dat er geen overkoepelende onderdrukking mag zijn. Ze zijn het bewijs dat verzet mogelijk en noodzakelijk is.
De zorgvuldig onderzochte verhalen welke geïllustreerd zijn met talrijke zwart-wit foto’s weten een beeld te schetsen van die tijd en zijn een authentiek en boeiend waargebeurd verslag.
In de stroom publicaties over de DDR (1949-1989) steekt deze bundel levensverhalen af door een opmerkelijke combinatie van afstandelijkheid en betrokkenheid. De schrijfster is een jonge Australische die zich een beeld van het onvrije leven onder het communistisch regiem in Oost-Duitsland heeft gevormd nadat de ‘Duitse Democratische Republiek’ door de val van de Muur was ineengestort.
Jarenlange intensieve interviews en studies van de wijze waarop de geheime politie, de ‘Stasi’, met alle haar ten dienste staande middelen de gedragingen en uitlatingen van iedere staatsburger trachtte te controleren en van de reacties daarop, leidden bij deze buitenstaander tot treffende observaties van de absurditeit en meedogenloosheid van de staatsterreur en van de menselijkheid en moed van menige staatsburger die zich ertegen verzette. Bovendien beschikt Anna Funder over een boeiende, persoonlijke verteltrant.
De ddr is al vijfentwintig jaar geleden verdwenen, maar was nog nooit zo populair. Er verschijnen prachtige en goedbezochte films over de geschiedenis van de ddr, zoals Goodbye Lenin en Das Leben der Anderen. Schitterende romans zijn er over de ddr geschreven, onder meer Helden wie wir en Der Turm. De Trabant is nog steeds een van de beroemdste auto’s ter wereld en Oost-Berlijn is inmiddels de hipste stad van Europa. Iedereen kent de Fernsehturm en flaneert graag door Prenzlauer Berg.
Door al deze Ostalgie zou je haast vergeten dat de ddr niet meer bestaat en ook vrijwel niemand de ddr in haar oorspronkelijke toestand terug wil hebben. Wie zich rekenschap wil geven van het verleden zal daarom verder moeten kijken dan alleen het nostalgische verhaal.
In Van het socialisme, de dingen die voorbijgaan gaat Willem Melching in op de aspecten van de Oost-Duitse geschiedenis die voor de Nederlandse lezer interessant zijn: de ddr in de internationale politiek, de onderdrukking door de Stasi, de economische ondergang, het opmerkelijke culturele leven en de revolutie van 1989. Maar ook de veranderingen sinds 1989 komen aan de orde: de positie van het nieuwe Duitsland in het nieuwe Europa, de moeizame wederopbouw, de verwerking van veertig jaar dictatuur en het opmerkelijke fenomeen van de Ostalgie.
Willem Melching is historicus aan de Universiteit van Amsterdam en publiceert regelmatig over Duitsland. Zijn recentste boeken zijn Joseph Goebbels, Hitlers spindoctor: een selectie uit de dagboeken 1933-1945 en Hitler: opkomst en ondergang van een Duits politicus.
Hoe de DDR miljarden verdiende aan de verkoop van gevangenen. Een verhaal over liefde, verraad en mensenhandel, gebaseerd op ware gebeurtenissen. Het boek werd op 3 november exclusief overhandigd aan de Duitse ambassadeur Franz Josef Kremp in zijn Residentie in Den Haag en het echtpaar Michael Ogertschnig en Rina Ogertschnig-Zijlstra, hoofdpersonen in het boek Vluchtcode Vlinder van Margriet Brandsma. De volgende avond waren zij gast in RTL Late Night bij gastheer Humberto Tan. Het boek verkoopt zo goed dat de tweede druk is ingezet,
Hier volgt het spannende verhaal van het echtpaar op hun weg naar de vrijheid.
In 1973 probeert Michael Ogertschnig te vluchten uit de DDR. Zijn Nederlandse verloofde Rina Zijlstra heeft contact gelegd met een mensensmokkelorganisatie die de vlucht wil organiseren. Maar Michael wordt verraden. Hij belandt in de gevangenis en komt pas jaren later vrij. Als menselijke handelswaar: West-Duitsland is bereid de DDR te betalen voor zijn vrijheid.
Michael was geen uitzondering. Uit veelal humanitaire overwegingen kocht West-Duitsland mensen uit de DDR vrij. De prijs liep op naar ruim 95.000 D-Mark per gevangene. De DDR verdiende miljarden aan deze mensenhandel. Ook vijfentwintig jaar na de val van de Muur hangt nog een geheimzinnige waas over de omstreden Freikauf. Aan de hand van het persoonlijke relaas van Michael en Rina gaat dit boek daarop in. Vluchtcode Vlinder probeert onder meer een antwoord te vinden op de vraag die Michael en Rina bezighoudt sinds de dag van de mislukte vlucht: wie heeft Michael verraden?
Margriet Brandsma (St. Pancras, 1957) publiceerde eerder Waar is de muur? – Verhalen over Berlijn (2006) bij uitgeverij Conserve en de biografie Het mirakel Merkel (2012) bij uitgeverij Conserve. Ze werkte meer dan twintig jaar voor het NOS Journaal als politiek en algemeen verslaggever en ook als correspondent in Berlijn. Nu heeft ze haar eigen bedrijf voor tekst- en videoproducties en richt ze zich meer op het schrijven van boeken.
Een paar maanden voordat de muur is gevallen, is Annet Hoogvliet onder levensgevaar gevlucht. Na hun zijn nog mensen doodgeschoten! In haar boek vertelt Annett hoe ze met haar toenmalige echtgenoot is gevlucht uit de DDR en ook hoe haar familie hiermee omging. Ze mocht niemand iets vertellen!
Pas toen ze in West-Duitsland was, mocht ze iedereen laten weten wat zij had gedaan. De moeder van Annett vond haar een landverraadster en d’r wereld stortte in. Annett was in vrijheid, maar haar familie mocht ze nooit meer zien.