Metrostation Mohrenstraße riekt te veel naar slavernij
In Berlijn woedt een discussie over de naam van een metrostation. Die is, zo vinden activisten, racistisch en moet omgedoopt woorden.
In de Berlijnse ondergrondse, de U-Bahn, komen de verschillende karakters van de stad samen. Op een doorsnee ochtend zitten bezwete jongeren, net uit een club gerold, naast moeders met kinderwagens. Kantoormensen in pak op weg naar werk zitten naast getatoeëerde punks met grote honden.
Het transportbedrijf BVG promoot zichzelf dan ook als een bedrijf dat het diverse karakter van de stad omarmt. ‘Weil wir dich lieben’, ‘omdat we van je houden’, is de slogan van de BVG. Het logo bestaat uit een hartje. In reclames benadrukt het bedrijf dat in de ondergrondse iedereen welkom is. Racisme en discriminatie worden niet getolereerd.
Toch weigerde het bedrijf lang de naam van het metrostation Mohrenstraße te veranderen, die als racistisch wordt gezien. Activisten voeren al jaren een campagne tegen de naam, waar het woord ‘moor’ in zit. Dat is een denigrerende term voor moslims uit Noord-Afrika of zwarte mensen. Het is waarschijnlijk dat de Mohrenstraße aan het begin van de achttiende eeuw haar naam heeft gekregen doordat in die tijd slaven in de straat werkten.
In de nasleep van de Black Lives Matter-protesten in Berlijn heeft het bedrijf toch besloten de naam van het station aan te passen. “We weten dat we er laat mee zijn”, schrijft de BVG op Instagram. Volgens het transportbedrijf is het nu mogelijk, omdat in december de nieuwe U5-lijn klaar is en de kaarten sowieso aangepast moeten worden.
Maar al snel kwam kritiek op de nieuwe naam die de BVG het station wilde geven: Glinkastraße, naar de straat die verderop ligt. Mikhail Ivanovich Glinka was een bekende Russische componist, maar ook een nationalist en een anti-semiet. Het station naar de nabijgelegen Wilhelmstraße vernoemen was ook geen optie, omdat die straat te lang zou zijn en vernoemd is naar een heerser.
Activisten stellen voor dat het station vernoemd kan worden naar Anton Wilhelm Amo, de eerste zwarte academicus van Pruissen. Maar dat blijkt lastig, want de BVG kan alleen straatnamen die in de buurt liggen kiezen. De stationsnamen moeten namelijk ter oriëntatie voor reizigers dienen.
De strijd richt zich nu dus vooral op de straatnaam Mohrenstraße, die zou moeten worden aangepast. Daarvoor moet de Berlijnse senaat worden overtuigd. Dat kan lang duren, maar is niet onmogelijk. Tijdens de DDR heetten het Wilhelmstraße en de metrostop Otto-Grotewohl-Straße, naar een minister-president van Oost-Duitsland. Na de val besloot de politiek zowel de straat als de metrostop om te dopen. Dat is nu dus weer nodig, vinden activisten.