TV-TIP: Mysterieuze strafzaken in de DDR
De DDR wil een staat zijn zonder moord en moord. Het regime investeert veel in onderzoek naar misdaden, maar ook in doofpotten en spionage. Vanavond om 20.15 uur op ZDF wordt de documentaire ‘Mysteriöse Kriminalfälle der DDR’ uitgezonden.
In werkelijkheid verschillen de misdaadstatistieken van de twee Duitse staten nauwelijks van elkaar. Maar dat wil de DDR niet toegeven. ZDFzeit toont spectaculaire DDR-misdaden en legt uit waarom sommigen tot op de dag van vandaag ongestraft zijn gebleven.
De documentaire toont vier dramatische DDR-strafzaken uit de jaren zeventig en tachtig. Deze zaken hebben één ding gemeen: de recherche onderzoekt hooguit op de achtergrond. Omdat het allemaal om vertrouwelijkheid en doofpot gaat. In nagespeelde scènes, archiefbeelden, originele documenten en met de hulp van hedendaagse getuigen, familieleden en experts laat de film zien op welke manier het regime zijn reputatie probeert te behouden.
Het onderzoeken van criminaliteit is een topprioriteit in de DDR. De daders moeten zo snel mogelijk met veel personeel en veel inspanning achter slot en grendel worden gehouden. Het regime ziet de oorzaak van criminaliteit vooral in de sociale context. Misdaden passen niet in vreedzaam en filantropisch socialisme , omdat mensen hier in de ogen van de SED geen reden hebben om te moorden. Dit zelfbeeld moet koste wat het kost behouden blijven.
De criminelen in de DDR zijn zeer goed opgeleid en hebben in veel gevallen steun van het Ministerie van Staatsveiligheid (MfS). De Stasi biedt ook professionele en goed uitgeruste onderzoekers voor kapitaalmisdrijven. De relatie tussen rechercheurs en Stasi-rechercheurs is echter ambivalent. Omdat de MfS direct ondergeschikt is aan de SED en altijd op de langere hendel zit. En in sommige gevallen is de Criminal Investigation Commission helemaal niet betrokken. Bijvoorbeeld als de dader uit de gelederen komt of als er Sovjet-soldaten bij betrokken zijn.
De Stasi mag niet alleen de dader identificeren. Familieleden van slachtoffers van criminaliteit worden vaak in de gaten gehouden en bespioneerd, omdat alleen het regime bepaalt welke informatie mag worden vrijgegeven en of de dader wordt gestraft of niet. Omdat zelfs de rechterlijke macht in de DDR niet onafhankelijk is. Het staat direct onder de regering, er is geen scheiding van machten. De secundaire rechtszaak is ook geen optie voor degenen die in de DDR zijn getroffen.
